Maar is het wel echt? (4)

De achterzijde van de lijst. Een beetje vervalser weet dat hier grote winst valt te behalen. Etiketten, bewust aangebrachte beschadigingen en zogenaamd provisorische herstellingen kunnen deel gaan uitmaken van een fictieve pedigree die het werk desalniettemin authentieker maakt.

Pump stelt in dat opzicht niet teleur:


Vochtschade, sporen van schimmel, weggescheurde etiketten, stempels, een suggestieve quattuor (Romeinse nummering): het is een janboel, alle registers zijn opengetrokken. Die overdrijving jaagt de innerlijke tweestrijd aan: wel of niet echt? Daar komt een bedwelmend element bij wat hier onmogelijk is te reproduceren: de muffe, vanille-achtige geur. Konrad Kujau, de vervalser van de Hitler-dagboeken, kon razendsnel handschriften namaken, maar daarna nam hij ruimschoots de tijd voor de ‘afwerking’: hij legde zijn werkstukjes rustig een half jaar in een vochtige schuur. Het is een aardig trucje uit de gereedschapskist van de professionele bedrieger: iets wat bedorven ruikt, kan niet vals zijn.

Wat zien we als we er met onze geprikkelde neus bovenop gaan staan? Onder andere dit:


Een vaag fragment van, opnieuw, de stempel van Le Vingtième Siècle, het ultra-katholieke dagblad waar Hergé halverwege de jaren twintig in dienst trad. Een alerte A la recherche-lezer wees ons er inmiddels op dat althans de afbeelding authentiek is.

Kijken we verder, dan groeit de verwarring. Want dit zijn we nooit eerder tegengekomen:


Nep? Dan is het doordacht gedaan. Let op de beschadigingen aan de randen en vooral op het vuil in de A en de R van Archives.

Wat rest is deze eyecatcher die ik heb bevochtigd zodat er geen twijfel over kan bestaan:



IMAGÉ PAR HERGÉ.

De kenner weet: hier gaat men een stap te ver, dit ligt er te dik bovenop. Maar de kenner is tegelijkertijd in het nadeel. Hij weet dat deze drie woorden (exact in dat lettertype en in kapitalen) een authentieke ‘handtekening’ is van Hergé uit de jaren dertig.

Dus: echt of vals?

Wat ons rest, is het openen van de lijst. Maar dat kunnen we niet. We kunnen wél een roestig spijkertje loswrikken voor een eenvoudig maar doeltreffend testje. De roest mag alleen op het gedeelte zitten dat aan de buitenlucht is blootgesteld. Het deel dat in het hout zit, roest niet.

(Morgen meer.)