Maar is het wel echt? (3)

Wat we vooraf moeten weten: begin jaren tachtig kreeg het Duitse tijdschrift Stern de authentieke dagboeken van Adolf Hitler aangeboden. Het ging om vijftig schriften, gebonden in kunstleer van gesausd papier. Beetje goedkoop voor de leider van een Duizendjarig Rijk. De Gotische naamletters op de kaft vermeldden bovendien niet AH maar FH.
Zelfs een leek weet dan: een vervalsing.
Toch?
Toch ontving de bedrieger voor zijn broddelwerk bijna vijf miljoen D-Mark...

Bon, dit is wat we hebben gevonden:


Mogen we ‘m laten authentiseren door…?
- Geen sprake van! Nu beslissen. En als u ‘m niet wilt, vanmiddag komt er nog een gegadigde.

Na de eerste verrassing volgt de eerste scepsis en de ervaring leert dat die bijna altijd gegrond is. Is het origineel niet gereproduceerd in een van die uitputtende Chronologie-banden van Philippe Goddin? Wat doet ’t dan in een vooroorlogse lijst? Wat doet een origineel uit Jo, Suus en Jokko überhaupt in zo’n oud kader? Die tekeningen waren toch nodig voor herschikking naar de albumuitgave van begin jaren vijftig?

Eerste aanname: vals.

Maar zo eenvoudig laat de hunkering naar een buitenkansje zich niet onderdrukken. Het papier vertoont lichtbruine vlekjes, ofwel: foxing. Verkleuringen door de inwerking van licht en vocht, te zien bij een werk dat ouder is dan vijftig jaar. Het is na te bootsen met koffie of thee wat dan weer eenvoudig is te ontdekken door het papier om te draaien.
Mag Pump uit de lijst?
Pump mag niet uit de lijst.
Die lijst blijkt ook niet zomaar te openen. Op de achterzijde papierstroken met schimmelsporen. Op sommige plekken zijn roestige nagelkopjes zichtbaar. Niets wijst erop dat het kader recentelijk is geopend.

Twijfel.

En wat moeten we hier eigenlijk van denken:



… op een strookje papier met de dialoog die ontbreekt in de tekstballonnen:



Let op de M waarvan telkens een N is gemaakt. Is het denkbaar dat iemand zoveel moeite doet bij het maken van een vervalsing en dan een defecte typmachine gebruikt? Of herinneren we ons correspondentie van de tekenaar waarin hetzelfde defect met de hand wordt opgelost?

Of…

Slordige fout trouwens: in het rijtje is een 7bis getypt, op de tekening is met potlood alleen een 8bis geschreven. Nieuwe, verwarrende hersenkronkel: is dat niet eerder een foutje van een tekenaar die werkt in grote haast dan van een bedrieger die werkt aan een nauwkeurige vervalsing? Of worden we op een dwaalspoor gezet door een vervalser die bewust met onvolkomenheden strooit? Trouwens, waarom is het genummerde bord op de autorenbaan (7) al wel geletterd en de rest niet? En nu we toch bezig zijn: in deze lay-out verscheen dit verhaal toch helemaal niet in de Petit Vingtième?

Tweede aanname: jawel, vals.

Maar draaien we de lijst weer om dan worden we overrompeld door aanwijzingen die erop duiden dat dit werk wél echt is.

(Morgen verder)