Vlucht 714 naar Venetië

I.
Naar de Biënnale van Venetië waar de begeestering me bij de kladden greep in de entree van het Poolse paviljoen:

‘Flight’ van Roman Stańczak, transformatiekunstenaar die de binnenkant van een klein passagierstoestel (stoelen, bedrading, hydraulische uitrusting) naar de buitenzijde verplaatste.

Krankjorum idee dat ongenadig kan crashen in de uitvoering. Maar die was dan weer zo puntgaaf, dat mijn ogen er niet van loskwamen. Ten slotte moest S. me met zachte dwang uit het krachtenveld van deze ‘inside-out airplane’ verjagen.

II.
Je kunt een hoop projecteren op zo’n geslaagde installatie, waarbij het ‘officiële’ commentaar de handen nog het minste op elkaar krijgt:

‘Flight’ reads as a symbolic illustration of the discombobulated reconstruction of Polish society after the fall of communism.

De kunstliefhebber in me zag er toch vooral een open zenuw in, het blootgelegde mechanisme van de loden dommel waarin ik begin van dit jaar langzaam weggleed.
De innerlijke Kuifje-adept daarentegen dacht aan het privévliegtuig van Laszlo Carreidas en herkende in ‘Flight’ de perfecte reactie op de duisternis en deconstructie van ‘Vlucht 714’*:

III.
Pas vele uren later kon ik de wonderlijke verlokking van Stańczaks schepping van me afschudden. In het paviljoen van Ghana werden we opgeslokt door ‘The Elephant in the Room – Four Nocturnes’, een video-installatie van John Akomfrah waarin op drie schermen natuuropnames van een overrompelende schoonheid werden afgewisseld door pijnlijk actuele beelden van klimaatrampen en massamigratie en een spervuur van foto’s vol koloniale wreedheden:

Kom d’r maar in met het ultra-katholieke beeldrijm!

Tintin et sa victime. Un beau tableau de chasse - omslag van de Petit Vingtième, 5 februari 1931.

Let op de curieuze verantwoording:

‘Foto gemaakt door Kuifje zelf, met dank aan een speciaal apparaat.’

Dat apparaat heeft een naam: Hergé – een vlotte machine die, naarmate de jaren vorderden, een traagwerker werd met een bedrading die allengs meer bloot kwam te liggen.


*) Natuurlijk is Stańczaks ‘Flight’ óók een prachtige illustratie van Karl Otto’s mislukte stuurmanskunst. Beschouw deze noot vooral als een hint op de nog openstaande lezersvraag van vorige week (‘Wie is Karl Otto?’). Volgende week maandag het antwoord.