Posts
C’est un prix exceptionnel pour une planche exceptionnelle.
Dixit Eric Leroy, expert van dienst bij veilinghuis Artcurial, over de geruchtmakende afslag van dit MAAN-origineel, afgelopen zaterdag:
Maar laten we ons niet in de luren leggen en eens doen wat dezer dagen geen hond doet: kritisch kijken naar wát die zogenaamde ‘Europese verzamelaar’ nu precies voor zijn 1,55 miljoen (1.250.000 euro zonder onkosten) in huis heeft gehaald.
Niet te ontkennen valt dat het een ‘origineel’ is, maar we weten ook dat het in die hoedanigheid nogal bruut is toegetakeld. Het échte origineel verscheen op 25 maart 1953 op de achterzijde van het Weekblad:
Let vooral op de twee middenstroken en de wisselende perspectieven bij de afdalingen van Kuifje en Haddock - door de scheve zichtlijnen (schuin van onder en schuin van boven) prachtig in evenwicht, met daartussen als blikvanger (én als rustpunt van de pagina) het verstilde beeld van de maanraket.
De kleurstelling van het ruimtevaartuig is hier natuurlijk het échte icoon. Het rood en het wit van de raket is, net als het oranje van de ruimtepakken, een uitdrukkelijke keuze van Hergé (en niet van zijn inkleurster Josette Baujot). Het één is niet los te zien van het ander. Zónder de originele inkleuring, die zich heeft vastgehaakt in het collectief geheugen, is het werk beslist onvolmaakt en dus heel veel minder ‘exceptionnelle’.
Kijken we naar het openingsplaatje van de Weekblad-pagina:
Quel spectacle hallucinant! Dit is de eerste blik vanuit de geopende raket op het maanlandschap (het sfeerbepalende lichte en donkere geel is hier wél een keuze van Baujot). Om de echte impact ervan op waarde te kunnen schatten, moeten we de situatie afbeelden die er, een week eerder in het tijdschrift, aan voorafgaat:
Prachtige cliffhanger – je kunt je goed voorstellen dat er tussen 18 maart en 25 maart 1953 heel wat nerveuze onrust was onder de lezertjes van het Weekblad!
Spanningsopbouw, paginacompositie... het ging verloren toen Hergé zijn platen voor de albumuitgave ging herschikken. De cliffhanger is geen cliffhanger meer (want zit nu midden op de pagina) en Kuifje daalt op de daarop volgende pagina alleen de trap af. De albumlezer krijgt dan dit extraatje:
Een overzichtsplaat waarin onze held zijn historische woorden mag spreken (ON A MARCHÉ SUR LA LUNE!) en waarvan ik de bedoeling dondersgoed begrijp, maar waarvan de plechtstatigheid me altijd heeft tegengestaan. Dan toch liever de terloopsheid uit het originele origineel, die beter aansluit bij het gevoel van de reeks:
Enfin, in albumvorm krijgen we hierna dus dit:
Kavel 498 op de L’univers du créateur de Tintin-veiling van zaterdag 19 november 2016. Haddocks afdaling is nu het openingsplaatje en niet langer in lijn (letterlijk) met de afdaling van Kuifje. De eerste, voorzichtige stap van de kapitein op de maan is zelfs volledig geschrapt!
Let ook nog even op Zonnebloem die (derde strook, eerste plaatje) Bobbie uit de raket laat zakken. Wie het gevoel heeft dat er iets schuurt, moet weten dat, net als de afdalende Haddock, ook het plaatje van de professor oorspronkelijk op rechts is getekend:
‘L’acheteur est un vrai passionné, un vrai connaisseur,’ merkt expert Eric Leroy van Artcurial ook nog op. De koper is een gepassioneerde kenner.
Als ik kijk naar het rommeltje waarvoor zo diep in de buidel is getast, kan ik niet anders zeggen dan: ‘Gelul in de ruimte.’
Vrijdag verder!
