Posts
I.
Roffelend tikje op de vingers: ‘Ga je nou de rest van het jaar die arme kerels van Catawiki op de kast jagen?’ informeerde D. – om daar gemoedereerd aan toe te voegen dat dat heus waar een beetje sneu is.
Ik sputterde dat ik toch vooral hengelde naar een verweerschrift, maar het online veilinghuis hulde zich in een hardnekkig zwijgen. En welbeschouwd viel er ook niets te verdedigen. De status die Catawiki toedicht aan de verknipte ÎLE NOIRE-editie is, voor de kritische liefhebber, zó betwistbaar dat we ipso facto van doen hebben met een tunnelvisie. Hier heeft het veilinghuis zich wel erg makkelijk vastgebeten in één scenario.
II.
Bon, omdat uitglijders bij zoveel aanbod onvermijdelijk zijn en omdat het natuurlijk prettig grabbelen blijft in de mixed bag van het aangebodene:
Fijn kavel uit de Catawiki-veiling met origineel werk waarop nog tot vanavond geboden kan worden. De tekening is van René Follet, voorstellende de hoofdpersoon uit de beruchte Dominici-affaire.
Follet debuteerde al in 1950 in het Weekblad en bleef er jarenlang hangen. Hier zien we een vuig handgemeen van hem op de cover van de Franse editie (maart 1960):
De inmiddels hoogbejaarde tekenaar is een beetje de Magnum van de Negende Kunst. Dat is een ijsje dat je niet kunt eten zonder dat er iemand zal opmerken dat het ‘een pakje boter op een stokje’ is. Precies zo kun je de naam Follet niet laten vallen zonder dat iemand dan ‘Die is zó onderschat ’ voor zich uit mompelt.
III.
Wat behelst dat akkefietje met Dominici nu precies? In de kaveltekst van Catawiki komen we niet meer te weten dan dat het een ‘célèbre affaire’ was. Voor de Franse lezer is dat overigens genoeg, die weet onmiddellijk dat het om een brute moordzaak (en vooral: de nasleep ervan) gaat die daar gebeiteld zit in het collectieve geheugen:
Zeer beknopte samenvatting: in de nacht van 4 op 5 augustus 1952 worden nabij een Franse boerderij drie Britse toeristen vermoord: de wereldberoemde voedselprofessor Jack Drummond, zijn vrouw Anne en zijn 10-jarig dochtertje Elizabeth. De patriarch van het boerengezin, Gaston Dominici, wordt opgepakt:
Er volgt een rechtszaak die aan alle kanten rammelt. De schuld van de oude Dominici staat amper vast, maar justitie is blind voor andere scenario’s en een andere dader. Gaston krijgt de doodstraf:
...maar ontsnapt aan de guillotine omdat zijn veroordeling prompt wordt omgezet in levenslang. In 1960 gelast president De Gaulle op humanitaire gronden zijn vrijlating*. Ruim een halve eeuw later vecht kleinzoon Alain nog steeds voor een rehabilitatie.
IV.
De kranten uit 1952 bieden bloemrijke verslagen vol morbide details, Google serveert onthutsend plastische beelden, Orson Welles maakte een documentaire over de hele kwestie en Jean Gabin (zie foto hierboven) speelde met verve de oude Dominici in een speelfilm uit 1973 waarin we ook, een jaar voor zijn grote doorbraak, een jonge Gérard Depardieu ontwaren. René Follet, ten slotte, verstripte in 2010 het smerige zaakje naar een stijf scenario van Pascal Bresson.
Alles bij elkaar is zo’n kaveltje op Catawiki goed voor vele uurtjes meeslepende verstrooiing. Nog een paar uur te gaan, op dit moment zijn op Follets ‘illustration à la gouache’ amper vijf tientjes geboden. Dat mag minstens verdubbeld.
*) Gaston Dominici overleed op 4 april 1965 – een genadige dood, want net op tijd om de hertekende versie van ÎLE NOIRE niet meer mee te hoeven maken.
