De voorlezer (2)

Bon, de film is dus een draak, tenminste volgens een ontstemde S. (‘De violen streken en ze bestreken de gehele film’). Aan het boek heb ik nochtans goede herinneringen en bij herlezing springen de vele rake observaties en gedachten weer in het oog.

Ik denk, kom tot een conclusie, houd die conclusie vast in de vorm van een beslissing en merk dat het handelen een zaak is die op zichzelf staat en op de beslissing kán volgen, maar niet hoeft. Vaak genoeg heb ik in de loop van mijn leven dingen gedaan waartoe ik niet had besloten, en dingen niet gedaan waartoe ik wél had besloten (…)

Mijn besluit om afscheid te nemen van mijn Hergé-verzameling is inmiddels een jaar oud. Ik bedoel dat ik toen dat besluit heb genomen. Maar verder?

(Maandag verder)

Licence to collect

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ondanks mijn bedenkingen toch maar weer de volmacht verlengd waarmee ik voorlopig een volledig door Nick en Fanny geautoriseerde Kuifje-verzamelaar blijf.

Zwarte rotsen

Maar niet álles was vroeger beter, herinnert Joan Collins (alias superbitch Alexis uit Dynasty) zich in een Britse talkshow. “Wat we nu de Hollywood smile noemen, dus met bleekgel op je tanden een half uurtje onder de UV-lamp, was toen een kwestie van goed poetsen. En weet je, de meeste mannen vonden dat verwijfd. Veel kerels waar ik een beetje plezier mee wilde maken, hadden – nou ja – een car crash smile. And usually the car was burned…”

De voorlezer (1)

Dat Kate Winslet in The Reader onder andere wordt voorgelezen uit een Kuifje-album - zoals ik ergens las - lijkt me geen goede reclame voor de film. In de bestseller van Bernhard Schlink reciteert de jonge protagonist niets minder dan Oorlog en Vrede en, vele jaren later, de Odyssee van Homerus. Wat met Tolstoj begon, eindigt met Primo Levi en Elie Wiesel. De analfabete Hanna - onwaarschijnlijke bedgenote en voormalig kampbewaakster - heeft zichzelf in de gevangenis leren lezen en zoekt ten slotte verlossing in de slachtofferliteratuur van de concentratiekampen. Hergé aan de basis plaatsen van die ontwikkeling is natuurlijk een typische Hollywood-streek. Maar ironisch is het wél: de geplaagde tekenaar zomaar een plekje geven in een moreel drama over de oorlog.

”Picarros”

- En zal ik ’m voor u inpakken of verslindt u ’m ter plekke?

Vergeten gruwelen uit de jaren zeventig: middenstanders die met Mecanorma®-wrijfletters het publieke domein vervuilden.

Er stond sterke bries

En dan mijmeren we maar weer eens over de constellatie waarin De Moor de Man is die de Meester voorbijstreeft.
24 april 1976*). In een zalencentrum in Apeldoorn ontkent de knecht met kracht zijn dominante bemoeienissen met PICAROS. De onthulling dat hij de voorbije jaren in het diepste geheim gewerkt heeft aan DE BIGOTUDO’S slaat daarna in als een bom. Een Kuifje zonder Hergé! Het album verschijnt in 1978 en de rest… is geschiedenis.
Enfin.
De Moor bleef de man van de niet-ingeloste verlangens zoals hij eigenlijk ook nimmer de verlangens van zijn lezertjes kon inlossen. Maar in de eerste aanzet liet hij nooit een steek vallen. Ik bedoel:


*) Datum en locatie zijn niet uit de lucht gegrepen. Op deze dag, drieëndertig jaar geleden, verdedigde Bob de Moor (in een zaal vol muisstille leden van Het Stripschap) de kwaliteiten van PICAROS. Het album dat ik daarna door hem liet signeren, heette COKES IN VOORRAAD. Ik was een puber met een uitgesproken mening.

Nogal wat De Moor

Is het u ook opgevallen, schrijft een A la recherche-lezer naar aanleiding van mijn bijdrage van afgelopen vrijdag, dat er nogal wat De Moor op de markt is de laatste tijd?
Nu is mij, afgezien van mijn piepende respiratie, de voorbije weken niet zo heel veel opgevallen.
Maar De Moor...
In zekere zin berucht is het pakketje proefschetsen van zijn hand dat lange tijd een zwervend bestaan leidde. Onbetamelijk geprijsd studiemateriaal voor HET HOL VAN DE WOLF, een gelikt avontuurtje (laat dat maar aan Jacques Martin over) van de kreukvrije Guy Lefranc. Het gedateerde album heeft nog amusementswaarde door de moeite die De Moor zich getroost om een jong stel te portretteren: de pijprokende Roy en zijn popperige zuster Belinda:
Over de onhandige fysionomie van Belinda (panel rechts) laat ik me maar niet uit. Kijk vooral eens langere tijd naar Roy (links). Het hoofd is zo slordig op zijn schouders geplaatst dat ik me in gemoede afvraag: waar zat De Moor - die zo graag Kuifje wilde tekenen - eigenlijk met zijn eigen hoofd?

Soundtrack

Wat is de volmaakte soundtrack bij JUWELEN? Met die kwestie zeilen we monter de binnenwateren van de tintinologie binnen. Iets van Gounod of Rossini mag dadelijk (want: te ontegenzeglijk) naar de prullenbak worden verwezen. Kind of Blue van Miles Davis komt daarentegen aardig in buurt. En ik noem die klassieker niet zomaar. Stripfactotum Claude Moliterni bekende ooit het openingsnummer So What te beschouwen als de ideale metgezel in het meest ambitieuze werk van Hergé. Luister naar de eerste, aftastende pianoakkoorden van Bill Evans, de omcirkelende bewegingen van bassist Paul Chambers, de stoïcijnse respons van Miles Davis (én Cannonball Adderley én John Coltrane) en het is moeilijk te geloven dat het anti-avontuur op Molensloot zich langs vloeiender lijnen kan ontvouwen.

Hoewel.

Liever nog is me het fenomenale In a Silent Way van dezelfde Miles Davis. Het is een transitiealbum (Davis’ uitgesproken overstap naar jazz fusion), net als JUWELEN waarin waarin Hergé de zekerheden van het beeldverhaal definitief overboord lijkt te zetten. Allicht dat ze daarom zo’n vanzelfsprekend en additioneel koppel vormen.

Davis ging verder op de ingeslagen weg en kwam al na zes maanden met de geweldige dubbelaar Bitches Brew. Op de opvolger van JUWELEN moest voordien een half decennium worden gewacht. Hergé zette al even geweldig in, maar VLUCHT 714 bleek na de openingssequentie op het vliegveld een mislukte (lees: halfslachtige) compositie. Met geen mogelijkheid kan ik er een soundtrack bij bedenken.

Willen is kunnen

Idee-fixe van de verzamelaar: nu wordt er verzameld voor later. De vreedzame oude dag is het luchtkasteel waarin de vangst eindelijk met méér dan een oppervlakkige aandacht kan worden verschalkt.
Maar als er onverhoeds geen later meer blijkt te zijn, en het nu alleen nog maar de worsteling omvat om in leven te blijven, wat is zoiets triviaals als een verzameling dan nog waard?

Wel, voor wát het waard is: zelfs op de momenten dat ik werkelijk dacht dat ik zou stikken, heb ik geen moment gedacht dat die rotboekjes me gestolen konden worden. Mijn longen lieten me verschrikkelijk in de steek, maar de rug bleef recht!
Kinderachtig heldendom natuurlijk, maar toch.
Willen is kunnen, dat wist ook de chef van de Eekhoornpatrouille, Georges Rémi alias Leergierige Vos.

Wonderen

En zo werd een ontdekkingsreis naar de begeerte van de verzamelaar een overlevingstocht naar de vertrouwde (zuurstofrijke) wereld. Op dit nimmer gewenste pad bleek de gedachte aan Frank Wolff onherroepelijk. Alleen een wonder kan me nog redden - Hergé veroordeelde de geplaagde ingenieur tot een sprong in het luchtledige en distantieerde zich vele jaren later bijna grimmig van de paapse (hem opgedrongen) stupiditeit van diens zelfmoordbriefje.

En wat mij betreft...

D. probeerde woensdagavond een door Bob de Moor gesigneerde (en van een aandoenlijke boodschap voorziene) VAARWEL HERGÉ aan me te slijten.
Ik heb ‘Nee’ gezegd.
Hij drong niet aan.
In het daaropvolgende kwartier luisterde ik naar zijn vrolijke gezemel over de verkrampte markt zónder naar adem te hoeven happen.
Zie, dat zijn zomaar drie (3) wonderen.