De Riklin-3

I.

Essay van Franz N. Riklin, uit 1968. Deze Franz Niklaus was een zoon van Franz Beda Riklin, de Zwitserse psychiater die samenwerkte met Carl Gustav Jung en die een van de pioniers was van de psychoanalyse in Zwitserland. Hij was ook een talentvol schilder. ‘Er gehört mit seiner glänzenden Doppelbegabung zum wertvollen Schweizer Kulturerbe’, schreef het gezaghebbende Schweizer Monatshefte in 2001.

II.
Franz Beda kunnen we dus zonder meer aanduiden als DE Riklin en een wijdverbreide misvatting is dat Hergé, op 27 april 1959, bij hém aanschoof. Maar de schilderende psychiater was toen al ruim twintig jaar dood (hij stierf op 4 december 1938, zestig jaar oud, aan een hartinfarct). Het was zijn zoon Franz Niklaus, hier op een zeldzame foto:

… die de Tekenaar aanraadde om ‘de demon van de zuiverheid’ te doden.

Hergé zelf lijkt zich ook niet goed te herinneren wie hij nou gesproken heeft. Tegen Numa Sadoul verklaart hij, op 20 december 1971:

‘Ik heb een Zwitserse arts bezocht, professor Ricklin [sic!], een leerling en volgeling van C.G. Jung, die me vertelde: “[…] U moet uw demonen uitdrijven, uw witte demonen”.’

III.
Benoît Peeters neemt in ‘Le Monde d’Hergé’ (1983, pagina 30) de verkeerd gespelde naam klakkeloos over, evenals een andere vergissing van Hergé:

‘Op een zeker moment in mijn leven […] besloot ik een psychoanalyticus te raadplegen. Jung was dood, het was een van zijn studenten, professor Ricklin, die ik sprak.’

Jung dood in 1959? Welnee, de oude baas is dan nog springlevend en staat in het middelpunt van de belangstelling, dankzij zijn nieuwste boek…

… over een onderwerp waar Hergé pas jaren later mee aan de haal gaat!

IV.
Een jaar na zijn ontmoeting met Hergé werd Franz Niklaus Riklin directeur van het C.G. Jung Institut in Zürich. Hij stierf, op zestigjarige leeftijd en net als zijn vader, aan de gevolgen van een ernstig hartinfarct.
En wie is nu de man die staat afgebeeld op de foto bij het lemma FRANZ RIKLIN in de uitgave ‘Wie is wie in de wereld van Hergé’? Het is wéér een andere Franz Riklin! Mail van Scudder over deze Riklin nummer 3:

‘Die dekselse Jan Aarnout Boer heeft in zijn prachtboek een foto geplakt van de zoon van Franz Niklaus, de kleinzoon dus van Franz Beda, en emeritus hoogleraar strafrecht in Freiburg.’