Een vingerknip & een berisping

‘Bij ons op de vrijmarkt hadden ze tenminste nog het fatsoen én het verstand om de Petit Vingtièmes in plastic te verpakken,’ mailt Jan Aarnout uit Gouda.

Mijn aandacht op het bijgevoegde fotootje werd evenwel getrokken door de Weekblad-bundeling, ook hier links van de doos. Wie goed kijkt, herkent het boekwerk met de linnen rug als zo’n plezierige omnibus uit 1970, met een erg pueriele, vingerknippende Kuifje:

Overigens deinst A la recherche-lezer Jan Aarnout in dezelfde mail niet terug voor een stevige berisping - naar aanleiding van mijn commentaar van afgelopen maandag bij dit veilingstuk:

‘Wat je blijkbaar niet weet, is dat een deel van de oplage van Les nouveaux exploits de Quick et Flupke, gamis de Bruxelles, 5me série, zonder voorkant aan de verkooppunten werd uitgeleverd. Mijn eigen exemplaar heeft evenmin een omslag:’

‘Het behoorde ooit toe aan Paul Van de Walle. Een fraai exemplaar van het album kost nu zo’n duizend euro. In 1995 betaalde ik er 150 BFR voor en was er zeer tevreden over.’

Ik geef toe: een zeperd waarvan ik stotteren moet...

Origineel van een Q&F-gag, voor het eerst verschenen in de Petit Vingtième (7 januari 1937) en in 1940 gepubliceerd in (met of zonder omslag...) het 5ème série-album, op pagina 64.

Doe er maar twaalf, meissie !

Verval per strekkende meter

Een verhagelde uitvaart, het was weer eens iets anders. Als het leven je een maandabonnement heeft gegeven op de dood, zijn de modulaties in het bekende wijsje de krenten in de pap.

’s Avonds opende ik een mail van D. die me linkte naar een Millon-veiling. Het verval en de eindigheid gingen er per strekkende meter onder de hamer:

Tintin N&B + Quick et Flupke N&B – Ensemble de 2 albums: L’oreille cassée (édition originale Casterman 1937, A2, pages de garde bleu foncé), Quick et Flupke 5ème série. Incomplets. Pour pièces. Mauvais état. Estimation: 80 - 120 €. Afgetikt op 150 €.

Ensemble de 6 albums: Crabe (EO, pinces vers le bas), Congo, Sceptre, Oreille, Cigares, Lotus (intérieur + 1er plat Ile noire). Tous avec petite image collée. Incomplets. Pour pièces. Mauvais état. Estimation: 500 - 600 €. Afgetikt op 1000 €.

‘Mijn klanten eten niet uit de vuilnisbak,’ snoefde D.

En toch zag ik een grootmoedig gewin in het verzamelen van deze brokstukken. Als het moment zich aandiende, zouden je nabestaanden het hele zaakje zonder schuldgevoelens in de container durven kieperen.

A filthy lie !

‘Het inkleuren van plaatjes ontspant, het verdrijft de stress en laat je weer meer van het leven genieten.’

Stress counsellor Stephen Barchet over het succes van kleurboeken voor volwassenen.

De lange reis naar Molensloot (2)

Wat is die andere, veel leukere schakel tussen het filmvehicle ‘Abus de confiance’ uit 1937 en onze held Kuifje?
Een hersenkraker die nogal wat slachtoffers eiste.

‘Ik ben aan het einde van mijn Latijn (én aan het eind van mijn 2,7 meter Kuifje-bibliotheek),’ schreef lezer Yves uit De Haan. De ‘afgepeigerde’ Nico uit Rijnsburg en Jan Aarnout uit Gouda hadden al eerder de handdoek in de ring geworpen, die laatste – toch voorzitter van het Hergé Genootschap - met de verzuchting: ‘Het is eenvoudiger een vraag te verzinnen dan te beantwoorden.’

Enfin, elf deelnemers, geen winnaar. De meegeleverde cryptische omschrijving bleek eerder een struikelblok dan een aanwijzing ‘om op weg te komen’:

Van die metropool op de titelrol is het nog een reis van jaren naar Molensloot.

Voor het juiste antwoord keren we hoe dan ook terug naar de begintitels van ABUS:

Let op de componist met de grootsteedse achternaam, om hem gaat het (en dus niet om het CAPITOL-spoor dat een aantal inzenders volgde...)!

Georges Van Parys is in 1937 al een drukbezet man met ruim veertig soundtracks in zijn portfolio. Hij deelt zijn voornaam met de tekenaar van Kuifje en zijn uiterlijk, althans op deze foto, met dat van Edgar P. Jacobs:

Na een reis van jaren ontmoeten we - in 1960 - dezelfde Van Parys op de titelrol van een Britse komedie met Sophia Loren en Peter Sellers:

The Millionairess is de verfilming van het gelijknamige toneelstuk van Bernard Shaw, die het in april 1935 aan de wereld toevertrouwde:

Het schouwspel van de bejaarde Shaw was uiteindelijk een fel protest tegen de macht van het geld, de film is daarentegen een bronstige lofzang op het lijf van Loren...:

...en dus niet geschikt voor kinderen…

En dan toch een link met Kuifje? Jawel. Tijdens de opnames in Engeland overkomt hoofdrolspeelster Loren iets vervelends:

En het is in deze geruchtmakende juwelendiefstal, waarde A la recherche-lezer, dat Hergé de eerste inspiratie vindt voor een nieuw Kuifje-avontuur, een verzameling gebeurtenissen die zich voornamelijk zal afspelen binnen de muren van Molensloot en, vanaf juli 1961, op de pagina's van het Weekblad:

Zie daar de fraaie schakel tussen onze held en het Franse filmdrama Abus de confiance. Wim Noordhoek schreef het jaren geleden al: Er is geen eind aan Kuifje. Wordt vervolgd!

De lange reis naar Molensloot (1)

Bon, wat is de schakel tussen het melodramatische filmvehicle ‘Abus de confiance’ uit 1937 en onze held Kuifje? De loftrompetten schallen voor ephemerist Wim Lockefeer die als eerste het correcte antwoord gaf. Maar de originaliteitsprijs gaat naar de A la recherche-lezer die een greep deed in zijn platenkoffertje en, zonder verder commentaar, deze afbeelding inzond:

De 10 inch mini-elpee met de dialoog en de deuntjes uit ‘Tintin et le mystère de la toison d'or’. Vergeet de signatuur van Jean-Pierre Talbot, let op de hoesfoto rechtsonder:

Onderonsje in het Griekse Drievuldigheidsklooster. Links Haddock, rechts Kuifje en in het midden: een Franse acteur wiens carrière meer dan tachtig (!) jaar omspant.

Charles Vanel debuteerde in 1908 op 16-jarige leeftijd en speelde in meer dan tweehonderd films. Waaronder een hoofdrol in ‘Abus de confiance’...

... en dus een optreden (van enkele minuten) in de Gulden Vlies-film, als de oude piraat/priester Alexander Timotsjenko:

Weer wat geleerd...

Maar niet alles!

Vergeet het Gulden Vlies-werkstukje. Er is nog een andere, veel leukere schakel tussen ABUS (de film staat overigens volledig online) en KUIFJE - een hersenkraker waarmee we ons op het niveau van de roemruchte King William’s Testpaper begeven. Wie het antwoord weet, treedt zonder meer toe tot het exclusieve domein van de dragers van de Jūdan, zoals bekend de hoogst haalbare graad in de tintinologie.

Nochtans een cryptische aanwijzing om op weg te komen:

Van die metropool op de titelrol is het nog een reis van jaren naar Molensloot.

Ik knijp er even tussenuit dus er is een royale inzenddatum. Terug op woensdag 20 april. Antwoorden uiterlijk op dinsdagavond naar tintinperdu@gmail.com. Telefonisch doorgeven kan ook: toestel 421.

Over de slechtheid der mannen

Keren we nog even terug naar het vlugzout van Kruschen met een opmerking van een trouwe A la recherche-lezer:

‘Ik moest bij het zien van de advertentie van Kruschen Salts meteen weer denken aan ons aller Huib van Opstal. Hij heeft in 1994 toch wel een mirakels mooi boek over Hergé samengesteld.’

Van Opstal zelf is, tweeëntwintig jaar later, ook nog steeds erg tevreden. Zijn Linkedin-pagina is goeddeels gevuld met loftuitingen (‘…A terrific book!…’— MARTIN LODEWIJK)

Enfin. Essay Hergé dus. Pagina 51:

Dit is de oerversie van de Kruschen-gag, uit de laatste Petit Vingtième van 9 mei 1940:

Met een andere titel dan de naoorlogse kleurenversie: Abus de confiance (Misbruik van vertrouwen) in plaats van La foi dans la publicité (Het vertrouwen in reclame). Wat ongewijzigd is gebleven, is de aardbol op de laatste pagina die door alle conflicten aan het ontploffen is:

Een dag na publicatie vielen de Nazi’s België, Nederland en Luxemburg binnen...

Drie jaar eerder kwam overigens deze gelijknamige film in roulatie…

…over de slechtheid der mannen…

Met de Q&F-gag heeft die rolprent verder niks te maken. Maar een béétje liefhebber ziet natuurlijk wel een link met Kuifje!*


*) Oplossingen voor dinsdagavond 20.00 uur naar tintinperdu@gmail.com

Droefgeestig verzamelaarsleven

Ik reed naar de Maasvlakte waar S. stond te blauwbekken op de set van een filosofische heist-film. Het regende pijpenstelen en iedereen was goedgeluimd: het draaiboek vermeldde een afrekening in ellendige weersomstandigheden. Maar er gloeiden geen filmlampen en uit de generatorwagen lekte een verontrustende stilte. Toen de stroomvoorziening na uren was hersteld, scheen de zon en vloekte de jonge regisseur als een volmaakte leerling van Archibald Haddock.

’s Avonds aten we met hem een schielijke hap bij een afhaalchinees. Hij vertelde over een bevriend regisseur die al jaren een rol heeft in een populaire fotostrip. ‘Ik heb trouwens niks met strips,’ bekende hij. ‘Al die gladgestreken tekeningetjes. De beweging zit ’m nou juist in de schetsen, denk je niet? Ik kan je storyboards laten zien…’

Buiten begon het weer te druppelen. Ik dacht aan een verzamelaarsleven gewijd aan klare lijnen en rolde droefgeestig een visballetje door de mihoen.

Schetspagina voor plaat 32 uit TIBET, drie jaar geleden afgetikt in Parijs.

Hebbeding!

Enfin, genoeg grappen en grollen. Het lachen verging me ten slotte bij het doorbladeren van de nieuwe ‘L’univers du créateur de Tintin’-catalogus.

30 april steken ze bij Artcurial maar weer eens een geëmailleerde MAAN-plaquette in de lucht – een tikkeltje sneu is het beslist. Zoetjesaan verwordt de jaarlijkse Hergé-negotie van het Parijse veilinghuis tot een suffe afvinkmanifestatie:

Kuifje-beeld van Nat Neujan: CHECK! Sovjets-album uit de premier mille in zeer mooie staat: CHECK! Kliederwerkjes uit het ronde archief van de Studios: CHECK!

Blikvanger van deze matte Univers-editie zijn de originele slotpagina’s van SCEPTRE, maar veel vermakelijker is het schriftje uit de jaren dertig met ideeën en schetsjes voor nieuwe Quick en Flupke-afleveringen:

Zeer bescheiden richtprijs: 6.000 – 7.000 €. Let op het rode kruis door trapleuning en hemelpoort én de tevreden constatering: FAIT. Gedaan! Vele jaren later, in de herwerkte kleurenversie, ziet deze grap er zó uit*:

*) De publiciteit voor Eno’s Fruit Salt (zie Hergé’s aantekeningen onder het opmerkelijke ‘Truth in advertising’) is tot aan de clou ingeruild voor Kruschen Salts, twee wondermiddelen die overigens ook in deze eeuw nog steeds verkrijgbaar zijn:

‘Verbijsterd’

Kostbare blunder